آسيب هاي مو و روش هاي جلوگيري و راه‌هاي درمان
آيا به اين دقت كرده‌ايد كه جادوگران بدجنس در فيلم‌ها و كارتون‌ها، چقدر موهاي نامرتب و نازيبايي دارند؟ يا چرا زنان زيباي افسانه‌اي در شعر و ادبيات در سراسر جهان، هميشه به داشتن موهايي زيبا معروف‌اند؟ بله، چون مو نقش مهمي در ظاهر افراد و معرفي شخصيت آن‌ها در نگاه اول دارد. زيبايي مو، آراستگي مو، رنگ مو ، جنس مو و سالم بودن آن، يكي از مهم‌ترين نكاتي است كه افراد براي داشتن ظاهري مرتب بايد به آن اهميت دهند. پس براي رفع آسيب هاي مو همراه ما باشيد.
مراقبت از مو، جلوگيري از آسيب هاي مو و داشتن موهايي سالم، نه تنها صحبت هميشگي خانم‌ها با متخصصان زيبايي و پوست است، بلكه در ميان آقايان نيز، موضوعي مهم تلقي مي‌شود و براي همه افراد، در هر موقعيت سني و اجتماعي دغدغه هميشگي است.
بنابراين اگر از آسيب‌هاي مو، ريزش مو، شوره سر و ساير مشكلات مو به تنگ آمده‌ايد، اين مطلب را بخوانيد. در اين مطلب با معرفي ساختار و جنس مو، نقش آن در زيبايي شما، ويژگي موهايي سالم و ناسالم، آسيب‌هاي معمول و راه‌هاي درمان و مراقبت از مو، شما را در داشتن موهايي سالم و زيبا راهنمايي مي‌كنيم.
اهميت مو و آسيب هاي مو در سلامت، زيبايي و روحيه‌ي افراد
بدون اغراق، موي يك خانم، مهم‌ترين بخش از زيبايي اوست كه در نگاه اول جلب توجه مي‌كند و مخاطب را تحت تأثير قرار مي‌دهد. دلايل زيادي وجود دارند كه باعث مي‌شوند به زيبايي و سلامت موي خود اهميت بدهيد.
- موي سر با پوشاندن استخوان جمجمه، از آن در برابر آسيب‌هاي خارجي، ضربه و نور آفتاب مراقبت مي‌كند.
- موي زيبا، آراسته و سالم شما، اين پيام را به مخاطب ارسال مي‌كند كه شما به ظاهر، زيبايي و سلامت خود اهميت مي‌دهيد و از خودتان مراقبت مي‌كنيد.
- با داشتن موهايي سالم‌تر و زيباتر، در هر سني كه باشيد از سن‌تان جوان‌تر، شيك‌تر و به‌روزتر جلوه مي‌كنيد.
- همچنين زيبايي شما، با داشتن موهايي سالم و مرتب، به صورت طبيعي چند برابر مي‌شود و احتمالا كنترل بيشتري روي احساسات خود خواهيد داشت، در نتيجه از اعتماد به نفس بيشتري برخوردار خواهيد بود و مي‌توانيد با احساس راحتي بيشتر، تواناتر از هميشه به امور روزمره خود مشغول شويد.
- به علاوه، داشتن مويي سالم و زيبا، استايل و سبك شخصي شما را در انتخاب لباس و پوشش ظاهري تكميل مي‌كند و مي‌توانيد به راحتي موي خود را هماهنگ و مطابق استايل خود، مرتب و آرايش كنيد.
- در مقابل، موهاي آسيب ديده، نامرتب، ناسالم و آشفته، بازتاب دهنده حال ناخوش شما و روحيه ضعيف و اعتماد به نفس كمتر شماست و مي‌تواند حتي با تأثير منفي خود، احساس خوب شما از يك روز خوب كاري و عاطفي، كاهش دهد.
شناسايي ساختمان و جنس مو براي پيشيگيري از آسيب هاي مو
جنس مو، از پروتئيني به نام كراتين است كه خودش از آمينو اسيدهاي داراي سولفور ساخته مي‌شود. مو بخش مرده پوست است كه مانند رشته‌اي باريك و بلند از پوست خارج مي‌شود و وظيفه‌ي آن محافظت از بدن است. گفتيم بخش مرده پوست، چون رشته‌هاي عصبي ندارد و بنابراين هيچ حسي ندارد. مو، از دو بخش اصلي ساقه و ريشه تشكيل مي‌شود كه بخش ريشه‌اي آن در زير پوست قرار دارد و ديده نمي‌شود.
ريشه مو خودش از قسمت‌هاي مختلف پياز مو و فوليكول مو تشكيل شده است. پياز مو، در واقع قسمت پيازي شكل مو است و در داخل كيسه‌ي فوليكول قرار دارد و از پوست سر خارج مي‌شود. فوليكول، ساختماني لوله‌اي شكل دارد و داراي رگ‌هاي خوني و رشته‌هاي عصبي است كه در نگه‌داري، مراقبت، سلامت و رشد مو بسيار حياتي است.
ساقه مو نيز، از قسمت‌هاي مغز، قشر و كوتيكول تشكيل مي‌شود. مغز مو، داخلي‌ترين بخش ساقه مو است و اطراف آن را قشر مي‌پوشاند.
قشر در واقع، ضخامت مو را تعيين مي‌كند و داراي رنگ‌دانه‌هاي ملانين است. هرچه تعداد رنگدانه‌ها در اين قسمت از مو كمتر باشد، رنگ مو روشن‌تر خواهد بود و برعكس. با بالا رفتن سن، تعداد رنگدانه‌ها كاهش مي‌يابد كه دليل سفيد شدن موها با افزايش سن نيز همين موضوع است.
كوتيكول مو رديف سلولي است كه در واقع بيروني‌ترين قسمت ساقه مو را تشكيل مي‌دهد و نفوذپذير و رنگ پذير است و به دليل ساختار سلولي كه دارد، حالت‌پذير و فرم‌پذير نيز مي‌باشد.
موها، بر اساس ضخامت تارهاي ساقه، انواع مختلفي دارند و اين ضخامت بسته به جنسيت، سن و نژاد در افراد متفاوت است. ضخامت موها به سه دسته نازك، متوسط و ضخيم تقسيم مي‌شود و به جنسيت، سن و نژاد افراد بستگي دارد.
آسيب هاي مو ممكن است، به دلايل وراثتي، شيميايي و يا فيزيكي به هر قسمت از ساقه يا ريشه مو وارد شوند، با مراقبت صحيح از مو مي‌توانيد از اين آسيب ها پيشگيري كنيد.
هر جنس و ضخامت مويي، مراقبت‌هاي خاص خودش را متناسب با ويژگي‌هاي خودش مي‌طلبد كه در ادامه مطلب، با روش‌ها و محصولات مراقبت از مو بيشتر آشنا مي‌شويد.
مشخصات موي سالم و شروع آسيب هاي مو
داشتن موهايي سالم و زيبا، آرزوي هر خانم و آقايي است كه به ظاهر خود اهميت مي‌دهد. موي سالم، در حالت طبيعي و حتي بدون رنگ و آرايش خاصي زيباست. اما موي سالم چه ويژگي‌هايي دارد؟
- ظاهري شاداب، با طراوت و لطيف دارد.
- چربي متعادلي دارد.
- ضخامت و استحكام مطلوبي دارد، به راحتي از ريشه جدا نمي‌شود و تا اندازه‌اي قابليت ارتجاعي دارد.
- ريزشي طبيعي (روزانه ۸۰ تا ۱۰۰ تار مو) دارد.
- آثار شكستكي و وز شدگي در آن ديده نمي‌شود.
- بيش از اندازه زبر، خشن با لخت نيست.
- به راحتي شانه مي‌شود و حالت مي‌گيرد.
- رشد خوبي دارد و حجم آن نيز نسبت به نازكي و ضخامتي كه دارد، مناسب است.
- نوك ساقه‌ي مو چند شاخه نيست و بر اثر رنگ بيش اندازه و دكلره صدمه نديده است.
- روي پوست سر سالم، آثاري از التهاب و حساسيت ديده نمي‌شود و پوسته پوسته، بيش از حد چرب يا خشك نيست.
با شروع آسيب هاي مو معمولا اين ويژگي‌ها از بين مي‌رود. به طور مثال ريزش طبيعي مو افزايش پيدا مي‌كند و يا مو دچار موخوره مي‌شود.
مشخصات موي ناسالم در نتيجه تشديد آسيب هاي مو
ممكن است بر اثر دلايل مختلفي ساختمان مو تخريب و موي افراد دچار آسيب ديدگي شود.
به طور مثال برخي بيماري‌ها و مصرف برخي داروها، استفاده مداوم و بيش از حد رنگ مو و دكلره‌هاي شديد، سشوار كشيدن‌هاي بيش از اندازه، استفاده از دستگاه‌هاي حالت دهنده مو (اتوهاي مو يا فركنننده‌هاي حرارتي)، هواي آلوده، خشك و گرم و باد، استفاده از شامپو بدون سولفات و مواد مراقبتي غير استاندارد، كلر موجود در آب استخر، سيگار كشيدن، نرسيدن هواي كافي به پوست سر، شست و شوي غير اصولي و غلط، عدم استفاده از برس و شانه شخصي و از همه مهم‌تر تغذيه ناسالم، باعث به وجود آمدن آسيب هاي مو مي‌شوند.
آسيب‌هاي مو، شكل ظاهري و ساختمان مو را تخريب مي‌كنند و ظاهري ناسالم، نازيبا و آشفته در آن ايجاد مي‌نمايند.
اگر ويژگي‌هاي زير را در موي خود مشاهده مي‌كنيد موهاي شما آسيب ديده و نياز به مراقبت و ترميم دارد.
- مو درخشان نيست و برعكس، ظاهري مات دارد.
- خشك، وز و شكننده است.
- نوك ساقه‌ي مو، دو شاخه است و تارهاي مو يكدست نيستند.
- پوست سر ملتهب است و پوسته‌هاي خشكي دارد.
- شوره سر داريد.
- به راحتي حالت نمي‌پذيرد و شانه نمي‌شود.
- گره مي‌خورد و در دانه‌هاي شانه گير مي‌كند.
- ريزشي غير طبيعي دارد و از حجم مو كم مي‌شود.
- حالت ارتجاعي ندارد و به راحتي مي‌شكند يا از ريشه در مي‌آيد.
- ظاهري نامرتب، آشفته و كدر يا بيش از اندازه چرب دارد.
آسيب هاي مو
همانطور كه گفتيم دلايل زيادي براي آسيب هاي مو وجود دارد. البته، خبر خوب اين است كه موي آسيب ديده را مي‌توان طي زمان، با انجام اقداماتي ترميم كرد و دوباره سلامتي را به آن بازگرداند. استفاده از انواع داروها، استفاده از مواد طبيعي، محصولات شيميايي مراقبت از مو و غيره مي‌توانند به شما در ترميم موي آسيب ديده كمك كنند.
اما آسيب هاي مو كه معمول و رايج هستند، چه آسيب‌هايي هستند؟
شكنندگي، نازكي و موخوره
نازك و شكننده شدن تارهاي مو از جمله آسيب‌هاي رايجي است كه بر اثر رنگ‌هاي شيميايي مداوم و بيش از اندازه، دكلره كردن‌هاي افراطي و شديد، شستشوي زياد، استفاده از شامپوهاي نامناسب و برخي بيماري‌ها مثل مشكلات غده تيروئيد، كم خوني، اگزما و پسوريازيس و غيره رخ مي‌دهند.
در اين حالت، ساقه مو آسيب ديده و خود را به شكل دو شاخه شدن نوك مو يا ساقه‌ي مو نشان مي‌دهد كه به آن اصطلاحاً موخوره نيز مي‌گويند.
شوره سر
شوره سر، يكي ديگر از آسيب‌هايي است كه در واقع بر اثر خشكي بيش از حد پوست سر پديدار مي‌شود و اگر درمان نشود، ممكن است در نهايت به ريزش مو بينجامد.
اين معضل، به شدت بر روي مو اثري نازيبا مي‌گذارد و به همين دليل اعتماد به نفس را در افراد كاهش مي‌دهد. شوره سر، در واقع، سلول‌هاي مرده پوست سر است كه روي ريشه و ساقه مو مي‌ريزد و باعث خارش پوست سر مي‌شود.
شوره سر ممكن است دلايل مختلفي داشته باشد از جمله خشكي پوست سر، مشكلات روحي و رواني مثل استرس، حساسيت به محصولات مراقبت از مو و شامپوها، رژيم غذايي ناسالم، قارچ‌هاي پوستي، كمبود ويتامين‌ها، به هم خوردن تعادل هورمون‌ها در بدن، تغييرات آب و هوايي و خشكي فصل زمستان. راه‌هاي مختلفي براي درمان شوره سر وجود دارد كه در قسمت مراقبت از مو و راه‌هاي درمان آسيب‌ها به آن اشاره مي‌كنيم.
ريزش مو
ريزش مو، يكي ديگر از مشكلاتي است كه بسياري از افراد به دلايل مختلف به آن دچار مي‌شوند. ريزش مو ممكن است ارثي باشد و با بالا رفتن سن، در افراد مشاهده شود. برخي افراد هم پس از دوران بارداري، كاهش وزن شديد، استرس بيش از اندازه، رژيم غذايي نادرست، برخي بيماري‌ها مثل كم كاري غده تيروئيد، زخم‌هاي پوستي، كيست‌هاي تخمداني، كمبود آهن و كم خوني و رسيدگي بيش از حد به مو (آرايش و حالت دادن بيش از حد، كراتينه كردن با محصولات نامرغوب، حرارت ديدن و مواد شيميايي نامناسب) به اين معضل دچار مي‌شوند.
خوشبختانه همه آسيب هاي مو و صدمه‌هايي كه به مو وارد مي‌شوند، در بيشتر مواقع قابل پيشگيري، درمان و مراقبت هستند. هر كدام از علائم آسيب ديدگي مو را كه مشاهده كرديد، بايد دليل آن تشخيص داده شود تا با يك رويكرد مناسب درماني و مراقبتي بتوان آن را رفع كرد. در صورت مشاهده علائم، به پزشك متخصص مراجعه كنيد و به غير از مراقبت‌هاي طبيعي و خانگي، از تجويز و مصرف داروها و مكمل‌ها، محصولات مراقبتي شيميايي و غيره پرهيز كنيد.
راه‌هاي مراقبت از مو براي پيشگيري از آسيب هاي مو
موهايي سالم و زيبا، يك آرزو نيست و مي‌توان به كمك برخي روش‌هاي مراقبتي، موهاي خود را حتي اگر آسيب ديده هستند، به موهايي سالم، شاداب، زيبا و جذاب تبديل كنيد.
داشتن تغذيه سالم
هيچ عاملي به اندازه داشتن يك رژيم تغذيه‌اي سالم و مفيد، در داشتن موهايي سالم به شما كمك نمي‌كند. يك رژيم غذايي سرشار از انواع پروتئين‌ها، امگا ۳، نوشيدن آب فراوان، فيبرها، ويتامين‌ها و به خصوص ويتامينE، ويتامين C، ويتامين A و گروه ويتامين‌هاي B، مواد معدني مثل آهن، مس، سلنيوم، سيليكون، سولفور و روي، بسيار در داشتن موي سالم و زيبا مؤثر است.
ورزش كردن
ورزش كردن براي داشتن موهايي سالم و زيبا نيز بسيار مفيد است. ورزش منظم و روزانه، جريان خون را در بدن كه شامل پوسته سر نيز مي‌شود، افزايش مي‌دهد و اين عامل باعث اكسيژن رساني و رساندن مواد غذايي لازم به غدد مويي مي‌شود و در نهايت سلامتي را براي موي شما به ارمغان مي‌آورد.
سيگار نكشيدن
سيگار كشيدن سلامتي شما را از همه لحاظ تهديد مي‌كند. سيگار كشيدن در سيستم اكسيژن رساني و رساندن مواد غذايي به پوست سر و ريشه‌ي موها اختلال ايجاد مي‌كند.
اجتناب از حرارت زياد
شست و شوي مو با آب بسيار داغ و حرارت دادن مو با انواع ابزار و وسايل حالت دهنده مو باعث از بين رفتن چربي طبيعي مو مي‌شود، درخشندگي آن را از بين مي‌برد و موها را كدر مي‌كند. پس از حالت دادن موها، با سشوار، بابيليس و وسايل حرارتي ديگر تا حد ممكن اجتناب كنيد و موهاي خود را با آب ولرم بشوييد.
كوتاه كردن مرتب مو
موهاي خود را در بازه‌هاي زماني مشخص كوتاه كنيد. به مرور زمان و بر اثر شست و شوي زياد و مراقبت نادرست، نوك ساقه‌ي مو آسيب مي‌بيند و ظاهري خشك و شكننده پيدا مي‌كند. بهترين راه حل براي اين مشكل، كوتاه كردن مرتب موها، در حد چند سانتي متر است.
رنگ نكردن بيش از حد مو
رنگ‌هاي مو شيميايي هستند و ساختار شيميايي مو را تغيير مي‌دهند. عوض كردن مداوم رنگ مو، رنگ كردن مدام مو، دكلره و به طور كلي استفاده از مواد شيميايي بيش از حد براي تغيير ساختمان مو، مثل كراتينه كردن، فرهاي موقت و دائم، به ساختمان مو آسيب مي‌رسانند.
استفاده از شامپوها و نرم كننده‌هاي مناسب
براي شست و شوي موي خود، به تركيب شامپوي خود توجه كنيد و از شامپوي مناسب جنس موهاي خود، مخصوص موهاي چرب يا خشك استفاده كنيد. در استفاده از شامپوهاي حالت دهنده و نرم كننده‌ها و ماسك مو نيز بايد دقت كنيد. چون اين مواد در ابتداي استفاده باعث مي‌شوند موهاي شما پس از حمام برق و خوش حالت به نظر برسند، اما شست و شوي مدام موها با اين شامپوها به طور مكرر باعث مي‌شود كه مقدار زيادي مواد اضافي و چربي روي موها و كف سر شما انباشته شود و در نتيجه موها آسيب ببينند.
استفاده از روغن‌هاي گياهي
براي مراقبت از مو، روغن‌هاي گياهي مثل روغن خالص نارگيل، روغن بادام تلخ و روغن آرگان و غيره بسيار مفيد هستند. اين روغن‌ها كاري مي‌كنند كه موها بيش از حد خشك نشود، به همين دليل غدد چربي بيش از حد ترشح نمي‌شوند و به اين ترتيب ميزان ترشح چربي در پوست سر تنظيم مي‌شود. اين روغن‌هاي گياهي، مي‌توانند طراوت مو را حفظ كنند و به عنوان نرم‌كننده‌‌اي عالي و مغذي براي پوست سر عمل كنند، مخصوصا براي افرادي كه موهاي نازك و بسيار شكننده دارند.
برچسب: ،